Prawa dziecka

Każdy człowiek jest osobą, ale żaden człowiek nie rodzi się w pełni ukształtowany. Pełnię swojej osobowości musi rozwinąć. Każdy człowiek musi odpowiednio ukształtować swoje ciało, musi uaktywnić swoje siły motoryczne pozwalające mu się poruszać, musi rozwinąć swoje zmysły pozwalające mu na kontakt z otaczającym go światem, musi rozwinąć uczucia, dzięki którym będzie mógł reagować na rzeczywistość i wreszcie musi nauczyć się korzystać z woli i rozumu.

Wola i rozum charakteryzują człowieka jako człowieka właśnie. Dzięki nim człowiek w sposób wolny i świadomy podejmuje decyzje i ponosi za nie odpowiedzialność.

Człowiek musi się zatem rozwinąć i dojrzeć do właściwego sobie sposobu życia. Rozwój ten wyznacza sama ludzka natura. W naturę tą wpisane są swoiste prawa. To właśnie prawa natury. Wypełnienie naturalnych praw ludzkich aktualizuje człowieka, ich zablokowanie degraduje go.

Najważniejszym, naturalnym prawem człowieka jest prawo do życia. Z niego płynie prawo do pełnego - na miarę człowieka - rozwoju. Ale prawa natury należy dobrze rozpoznać i zabezpieczyć. Takim właśnie zabezpieczeniem jest prawo stanowione, stworzone przez ludzi, ogłoszone i zobowiązujące do jego przestrzegania.

Dzieci posiadają szczególne prawa. Aktualizacja ich człowieczeństwa przebiega bowiem w szczególny sposób. Dziecko nie potrafi samo zadbać o siebie, nie potrafi samodzielnie aktualizować swojej natury. Potrzebuje do tego rodziców, opiekunów, potrzebuje wielu innych ludzi. Dlatego naturalnymi „strażnikami" praw dziecka są jego rodzice i opiekunowie. Ale dziecko potrzebuje też specjalnego zabezpieczenia w prawie stanowionym. Dobre prawo stanowione może i powinno pomagać rodzicom i opiekunom w rozwoju dziecka.

W Polsce Konstytucja RP, Konwencja o Prawach Dziecka oraz Ustawa o Rzeczniku Praw Dziecka stanowią najważniejsze odnoszące się do dziecka stanowione akty prawne.
W Konwencji zapisano 41 artykułów mówiących o Prawach Dziecka, te Prawa zostały podzielone na 4 grupy:

• Prawa osobiste – to takie prawa, które ma każdy człowiek. Najważniejsze wśród nich to: prawo do życia i rozwoju, prywatności, do wypowiedzi, do życia bez przemocy i poniżania.

• Prawa socjalne – to prawa., które są wynikiem umowy miedzy państwem a obywatelem. Bogatsze państwo może przyznać więcej praw socjalnych. Najważniejsze z nich to: prawo do ochrony zdrowia, prawo do pomocy materialnej dla osób biednych, prawo do wypoczynku i czasu wolnego.

• Prawa kulturalne – to następujące prawa: do nauki, do korzystania z dóbr kultury (czyli kin, teatrów, bibliotek), do informacji i do znajomości własnych praw.

• Prawa polityczne – to prawa dzieci do stowarzyszania się, to znaczy, że dzieci mogą należeć do różnych organizacji i klubów. Nie mogą jednak należeć do organizacji politycznych i nie mogą decydować, kto będzie rządził w państwie.

Prawa, które są dla dzieci najważniejsze w życiu codziennym, to prawa osobiste. Rodzice oraz opiekunowie mają prawo i obowiązek wychowywać dzieci i służyć im radą a także szanować prawa dzieci. Powinni rozumieć i pozwalać dzieciom na podejmowanie samodzielnych decyzji (odpowiednio do wieku oraz dojrzałości dzieci).

PRAWA DZIECKA

Niech się wreszcie każdy dowie
I rozpowie w świecie całym,
Że dziecko to także człowiek,
Tyle, że jeszcze mały.
Dlatego ludzie uczeni, Którym za to należą się brawa,
Chcąc wielu dzieci los odmienić,
Stworzyli dla was mądre prawa.
Więc je na co dzień i od święta - Spróbujcie dobrze zapamiętać!

(artykuł 33,34 i 36 Konwencji o Prawach Dziecka)